Zgodnie z orzecznictwem NSA (zob. wyrok z 6 kwietnia 2023 r., sygn. I FSK 1449/20), obowiązująca w Polsce definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP) jest niezgodna z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Punktem odniesienia dla stanowiska NSA jest wyrok TSUE z 27 listopada 2003 r. w sprawie C-497/01, Zita Modes, w którym Trybunał podkreślił, że zbycie przedsiębiorstwa lub jego niezależnej części podlega wyłączeniu z opodatkowania VAT, o ile umożliwia kontynuowanie niezależnej działalności gospodarczej przez nabywcę. Kluczowe jest zatem nie formalne wyodrębnienie majątkowe i organizacyjne składników, ale ich zdolność do prowadzenia samodzielnie działalności i zamiar kontynuacji tej działalności przez nabywcę.
NSA uznał, że polskie przepisy nadmiernie formalizują definicję ZCP, koncentrując się m.in. na wymogu wyodrębnienia w strukturze organizacyjnej i rachunkowej, podczas gdy prawo unijne opiera się na funkcjonalnej i celowościowej wykładni – liczy się realna możliwość kontynuacji działalności, a nie formalne etykiety. Co więcej, zgodnie z orzecznictwem TSUE, nawet zbycie wyłącznie składników rzeczowych może w pewnych przypadkach stanowić przekazanie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jeśli całość pozwala na samodzielne działanie gospodarcze.
W związku z wyrokiem NSA oraz koniecznością dostosowania przepisów krajowych do prawa unijnego, proponujemy zmianę definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa w ustawie o VAT.
Proponowana nowa definicja:
Zorganizowana części przedsiębiorstwa to zespół składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, które łącznie są wystarczające do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej, pod warunkiem, że nabywca zamierza prowadzić nabyte przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Naszym zdaniem taka definicja jest prosta, zgodna z orzecznictwem, wolna od zbędnych formalizmów.
Chcesz dołączyć do zespołu ekspertów pracujących nad projektem Nowej Ustawy VAT? Napisz do nas: kontakt@nowaustawavat.pl
Wesprzyj projekt. Dowiedz się, jak możesz to zrobić: Finansowo – Nowa Ustawa VAT
Podobne artykuły:
Dlaczego chcemy wdrożyć ideę „law as code” w Nowej Ustawie VAT? Koncepcja „law as code” jest w Polsce właściwie nie [...]
Zespół ekspertów opracował ósmy rozdział Nowej ustawy o VAT w całości zgodnie z ideą „Law as code”. Jest to metoda [...]
Co szykuje Ministerstwo Finansów dla podatników w nowelizacji ustawy o VAT? O tym w najnowszym odcinku podcastu „Co z tym [...]