Ministerstwo Finansów nie chce tłumaczyć wyroków TSUE

W odpowiedzi z 16 sierpnia 2025 r. na interpelację poselską nr 11191, dotyczącą postulatu przetłumaczenia na język polski wszystkich wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE (TSUE/ETS) w sprawach VAT, Ministerstwo Finansów jasno stwierdziło: nie planuje takich działań. W ten sposób Minister Finansów stracił szansę na odważne, potrzebne zmiany. Zamiast tego pokazał bierność i brak chęci działań korzystnych dla podatników.

Najważniejsze tezy z odpowiedzi Ministerstwa Finansów:

• Wyroki TSUE wydane po 1 maja 2004 r. są tłumaczone na język polski przez służby Trybunału.
• Orzecznictwo sprzed akcesji Polski (przed 1 maja 2004 r.) zostało przetłumaczone tylko częściowo, w ramach tzw. „wyboru orzecznictwa historycznego”.
• MF podkreśla, że nie uczestniczy w procesie tłumaczeń i nie ma wpływu na publikacje na stronie curia.europa.eu.
• Resort nie planuje publikacji tłumaczeń na stronie BIP MF – miałyby one „nieoficjalny” charakter i mogłyby rodzić ryzyka prawne.
• Podatnikom w razie wątpliwości resort proponuje drogę wniosków o indywidualne interpretacje podatkowe.

Dlaczego problem jest istotny?

Brak tłumaczeń wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE niesie za sobą dotkliwe dla podatników skutki:

• Wyroki sprzed 2004 r. to fundament systemu VAT – kształtowały one podstawowe zasady unijnego VAT, np. relację między dyrektywą VAT a ustawodawstwem krajowym. Nie zostały uchylone i nadal obowiązują.
• Polskie sądy i TSUE powołują się na te wyroki – są częścią dorobku prawnego Unii (acquis communautaire). Brak ich polskich wersji utrudnia jednolite stosowanie prawa.
• Podatnicy i sądy muszą radzić sobie sami – dziś przedsiębiorcy, sędziowie
  i urzędnicy zmuszeni są korzystać z własnych tłumaczeń lub automatycznych translatorów, co prowadzi do chaosu i ryzyka błędnych interpretacji.
• Brak równego dostępu do prawa – skoro wyroki kształtują polski VAT, dostęp do nich w języku polskim powinien być zagwarantowany.

Ocena stanowiska MF

Ucieczka od odpowiedzialności

Ministerstwo uchyla się od prostego zadania, które realnie ułatwiłoby życie podatnikom. Zamiast wziąć odpowiedzialność i wyjść aktywnie naprzeciw potrzebom przedsiębiorców, MF zasłania się regulaminem TSUE.

Rozporządzenia – tak, tłumaczenia – nie?

MF na co dzień przygotowuje przepisy powszechnie obowiązującego prawa, w tym rozporządzenia. Opracowuje również projekty ustaw, które wpływają na życie milionów podatników — często są one uchwalane przez Sejm w niemal niezmienionej formie. Skoro więc MF bierze odpowiedzialność za takie akty prawne, dlaczego obawia się skutków tłumaczeń wyroków?

Wystarczyłoby jasno zadeklarować, że są to tłumaczenia rządowe, z których korzysta KAS. Nikt nie byłby zobowiązany do ich wykorzystywania. Poza tym MF powinno być na tyle profesjonalną instytucją, by potrafiło przygotować tłumaczenia wyroków TSUE, które będą budziły możliwie najmniej wątpliwości. To nie jest zadanie, które powinno przerastać jeden z najważniejszych polskich organów finansowych — prawda?

Jakie rzekome skutki prawne ma na myśli MF?

Argument o „ryzyku skutków prawnych” jest nielogiczny. Obecna sytuacja, w której każdy tłumaczy wyroki na własną rękę, rodzi znacznie większe problemy niż publikacja rządowych tłumaczeń. Nawet gdyby w konkretnej sprawie pojawiły się rozbieżności co do tłumaczenia, które miałyby realny wpływ na niekorzystne dla podatnika skutki rozstrzygnięcia organu podatkowego, to właśnie po to istnieje droga sądowa, by je wyjaśnić. Taka sytuacja mogłaby dotyczyć może 0,01% przypadków, natomiast dla 99,99% podatników, a także dla samych organów podatkowych i sądów, życie stałoby się prostsze, gdyby MF zechciało przetłumaczyć wyroki TSUE.

Podsumowanie

Stanowisko Ministerstwa Finansów to klasyczny przykład unikania odpowiedzialności. W idealnym świecie Minister Finansów wykazałby się większą odwagą i powiedział: „Dawajcie te wyroki, przetłumaczę je najlepiej, jak potrafię, bo moim celem nie jest utrudnianie życia podatnikom, lecz szukanie rozwiązań, które ułatwią stosowanie przepisów podatkowych.”

Treść interpelacji oraz odpowiedzi Ministerstwa Finansów na nią są dostępne pod linkiem: Interpelacja nr 11191 – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej

Autor: Zbigniew Makowski – Prezes Zarządu Instytutu Finansów i Podatków Publicznych

---

Chcesz dołączyć do zespołu ekspertów pracujących nad projektem Nowej Ustawy VAT? Napisz do nas: kontakt@nowaustawavat.pl

Wesprzyj projekt. Dowiedz się, jak możesz to zrobić: Finansowo – Nowa Ustawa VAT