Polskie przepisy dotyczące systemu VAT muszą być zgodne z przepisami unijnymi — przede wszystkim z dyrektywą 2006/112/WE dotyczącą wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, potocznie zwaną dyrektywą VAT. Wynika to bezpośrednio z członkostwa Polski w Unii Europejskiej oraz z zasady pierwszeństwa prawa unijnego przed krajowym.
Dyrektywa jako fundament wspólnego systemu VAT
Dyrektywa VAT stanowi podstawę wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w całej Unii Europejskiej. Jej celem jest zapewnienie spójności i jednolitości, czyli tzw. harmonizacji zasad funkcjonowania VAT we wszystkich państwach członkowskich. Ma to kluczowe znaczenie dla prawidłowego działania jednolitego rynku, w tym dla swobodnego przepływu towarów i usług.
Obowiązek implementacji
Dyrektywy unijne nie obowiązują bezpośrednio, czyli nie stają się automatycznie częścią krajowego porządku prawnego. Muszą zostać wdrożone do prawa krajowego. Państwa członkowskie mają obowiązek przełożyć przepisy dyrektyw na regulacje wewnętrzne. Oznacza to, że ustawa o VAT musi zawierać rozwiązania, które realizują cele i założenia dyrektywy.
Konsekwencje braku zgodności
Brak zgodności ustawy z dyrektywą pociąga za sobą poważne konsekwencje. Przede wszystkim przepisy sprzeczne z dyrektywą VAT mogą być zaskarżane do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Prawo do skargi przysługuje Komisji Europejskiej, ale może być również realizowane przez samych podatników za pośrednictwem sądów administracyjnych. Te ostatnie mają zresztą prawo kierować do TSUE tzw. pytania prejudycjalne, czyli zapytania o zgodność konkretnego przepisu z normami dyrektywy VAT lub z orzecznictwem TSUE.
Jeżeli krajowy ustawodawca, mimo wyroku TSUE, nie dostosuje przepisów krajowych do dyrektywy VAT, na państwo mogą zostać nałożone dotkliwe sankcje finansowe. Ponadto, w razie stwierdzenia niezgodności przez TSUE, podatnicy mogą pominąć przepisy krajowe i powoływać się bezpośrednio na przepisy dyrektywy VAT.
Nowa ustawa o VAT a dyrektywa
Przygotowywana Nowa Ustawa o VAT musi zatem uwzględniać zarówno cele i treść dyrektywy VAT, jak i orzecznictwo TSUE, które precyzuje sposób rozumienia jej kluczowych pojęć.
Chcesz dołączyć do zespołu ekspertów pracujących nad projektem Nowej Ustawy VAT? Napisz do nas: kontakt@nowaustawavat.pl
Wesprzyj projekt. Dowiedz się, jak możesz to zrobić: Finansowo – Nowa Ustawa VAT
Podobne artykuły:
Dlaczego chcemy wdrożyć ideę „law as code” w Nowej Ustawie VAT? Koncepcja „law as code” jest w Polsce właściwie nie [...]
Zespół ekspertów opracował ósmy rozdział Nowej ustawy o VAT w całości zgodnie z ideą „Law as code”. Jest to metoda [...]
Co szykuje Ministerstwo Finansów dla podatników w nowelizacji ustawy o VAT? O tym w najnowszym odcinku podcastu „Co z tym [...]